Tata Steel Chess Tournament 2016: Verslag ronde 7 door John van der Wiel

(Verslag ronde 7 door John van der Wiel)

Favorieten uit de bocht!

De zaterdag waarop het veel warmer was en dus minder glad. En toch…. Het begon al in Kitzbühl op de befaamde afdaling, waar o.a. de favorieten Reichert en Svindal met een noodvaart de vangnetten in vlogen. En gelukkig heel bleven.

De Challengers-groep bleek meteen aangestoken. Wie verwacht had dat de koplopers tegen elkaar rustig hun +4 zouden handhaven, kwam bedrogen uit:

Adhiban, Baskaran – Dreev, Aleksey

1. d4 d5 2. c4 c6 3. Pc3 Pf6 4. Pf3 e6 5. e3 Pbd7 6. Dc2 b6 7. Ld3 Lb7 8. O-O Le7 9. b3

9.. dxc4

Veiliger is 9…0-0, maar de ervaren Dreev heeft haast met zijn positionele bevrijdingsactie.

10. bxc4 c5 11. d5

Goed of slecht, zwart vraagt hier wel om.

11.. exd5 12. cxd5 Pxd5 13. Pxd5 Pxd5 14. Td1 Lf6 15. e4

De computer ziet meer in 15. Tb1

15.. c4

Maar nu krijgt de Indiër al gelijk. Redelijk speelbaar lijken 15..Lxa1 en 15..Lc6.

16. Le2?!

Nog sterker ware 16. Lxc4, Lxc4. 17. e5! (makkelijk te missen), bijv. 17…Pxe5. 18. Txd8+, Txd8. 19. La3!, Pxf3+. 20. gxf3, Lxa1. 21. Dxc4 en wit is aan de winnende hand.

16.. Lxa1 17. Txd5 Dc7 18. La3 Lf6 19. Lxc4 Le7 20. Da4 Lxa3

Zwarts echte overlevingskans bestond uit 20…a6, ook al is 21. Txd7, Dxd7 22. Lxf7+ dan zeer kansrijk voor wit.

21.Txd7 Dxd7 22. Lb5 Dxb5 23. Dxb5+

23.. Kf8

De laatste Ausrutscher. Nodig was 23…Ke7, al zal zwart het na 24. Da6! normaliter niet droog houden.

24. Db3 

25. Dxa3+, 25. Pe5 en 25. Pg5 is 1 dreiging te veel. 1-0

De glijpartij van onze dameskampioene duurde al een week. Gaan er altijd mensen vragen:” Moet je haar dan wel in zo’n groep uitnodigen?” Maar vorige keer deed Anne het best redelijk met o.a. winst op Timman en Gunina. En ze kan het hebben, is een behoorlijk harde tante.

De Duitse Roemeen Nisipeanu wilde vandaag over haar rug richting podium klimmen.

11. d4?! Na ietwat onnauwkeurig openingsspel is 11. Pf1 eigenlijk de normale zet voor wit. Maar omdat hij dan na 11…Dg6. 12. Ph4, Df6 waarschijnlijk de zetherhaling moet accepteren, koos Liviu-Dieter toch maar voor een gokzet. 11…exd4. 12. e5, Pxe5. 13. Pxd4? Dit wordt niks. 13. cxd4!, Pxf3+. 14. Pxf4, Pf4. 15. Lxf4, Dxf4. 16. Te7 had wit zowaar nog enige compensatie gegeven. Na 13…Pf4. 14. Pe4, Dh4. 15. Pf3? (beter 15. Lxf4), Pxh3+!! kreeg zwart zelfs een tweede pion voor zero compensatie, omdat op 16. gxh3 vernietigend 16…Lxf2+! zou volgen. Pas op zet 34 staakte wit de ongelijke strijd. Bravo, Anne. Op naar een plusscore, het kan nog!

Een andere ervaren kracht in de Challengers, Safarli uit Azerbeidjan, deed het een stuk slimmer tegen het Russische hakbeest Antipov: verleidde hem tot roekeloos gedrag met zijn materiaal, plukte een pionnetje en sloeg zwarts aanvalspoging koel en simpel af. Toen dameruil met een dikke minuspion eigenlijk onvermijdelijk was, gaf Antipov het meteen maar op! Aldus klom Safarli naar plaats 2, achter Adhiban.

De grootste Nederlandse troeven op rating, l’Ami en Bok, zijn duidelijk niet in topvorm. Laatstgenoemde kwam tegen Sevian nog weg met remise, na in een scherpe Siciliaan eerst beter en daarna geheel verloren gestaan te hebben. Ongeïnspireerd openingsspel van l’Ami gaf Van Foreest met zwart al snel enig voordeel. Later stond wit weer minstens gelijk, om vervolgens alsnog in de problemen te raken. Ditmaal was de techniek van onze jongste grootmeester Jorden (die zeer wisselvallig speelt, maar wel steeds entertaining!) toereikend: 0 – 1.

In deel 2 duiken we (eindelijk) de Masters in.

In de topgroep bleek de wegligging van de favorieten een stuk beter. Zo ook die van Carlsen, vergeleken bij zijn landgenoot Svindal. Zelfs toen hij zwaar ging provoceren tegen ‘unmovable object’ Eljanov. En verdomd, het lukte!

Eljanov,Pavel (2760) – Carlsen,Magnus (2844) [E10]

78th Tata Steel GpA Wijk aan Zee NED (7.1), 23.01.2016

1.d4 Pf6 2.c4 e6 3.Pf3 d5 4.g3 Lb4+ 5.Ld2 Le7 6.Lg2 0–0 7.0–0 Pbd7 8.Dc2 Pe4!? 9.Lf4

Mij bevalt 9. Pc3 beter. De centrumbeheersing weegt op tegen het loperpaar.

c6 10.Pc3 g5!?

Zo speelde ik vroeger ook regelmatig. Niet vaak met success.

11.Le3?!

Geen optimaal veld.

11.. Pd6 12.b3 Pf5! 13.g4

Zie de opmerking bij zet 9. Nu geeft wit de loper onder veel minder goede omstandigheden (of 13. Lc1, g4.)

13.. Pxe3 14.fxe3 b5 15.e4 b4!?

16.exd5

Daar laat de Oekraïener zich toch uit de tent lokken, ipv rustig 16. Pa4 te spelen (of Pd1). Stockfish vindt alles wel goed voor zwart, maar daar ben ik niet geheel zeker van.

16.. bxc3 17.dxc6 Pb8! 18.De4 f5 19.gxf5 exf5 20.Dd5+ Dxd5 21.cxd5 Pa6 22.Tac1 Pc7!

Zwarts paarden verzetten bergen werk, maar niet zonder opbrengst. Nu is of d5 of d4 moeilijk te behouden.

23.Pe5 f4

Ook sterk is 23…Pb5.

24.Pc4 Td8 25.Txc3 Txd5 26.c7

Het terugverdienen van een kwaliteit levert wit nog altijd geen gelijkwaardige kansen op.

26.. Pxc7 27.Txa8 Pxa8

28.e3

Waarschijnlijk beter 28. Pe5, proberend op c6 te komen.

28.. Lb4 29.Tc2 Lb7 30.h4

Eljanov blijft in grote stijl spelen, maar zijn stelling wordt er bepaald niet beter op.

30.. Le4 31.Th2 Pb6 32.Pe5?!

Taaier waren 32. a3 en 32. exf4, maar zwart zal het toch wel winnen.

32.. fxe3 33.hxg5 Txd4 34.Pg4 Pd5 0–1

Carlsen is een beetje zoals Kasparov en sommige boksers: komt moeilijk op gang, maar als hij een paar rake klappen heeft uitgedeeld, is hij niet meer te houden. Daarom gaat hij het toernooi ook winnen, al spreek ik te vroeg. Er is nog een koploper, eén van de heren uit de volgende partij.

CARUANA – DING LIREN. na 13…0-0

Nadat zwart een rustige Spaanse variant vrij ongebruikelijk behandeld heeft, is hier een interessant keuzemoment. De computer beveelt 14. dxc4, Pxc4. 15. Lxc4, dxc4. 16. Lg5 aan. Wit krijgt veld d5 in handen en heeft een klein plusje. Maar is het niet wat zonde van de witveldige loper? Er zijn ook heel redelijke plannen met 14. Ld2 of 14. Te1 plus 15. Df3. Het wordt vast zoiets, dacht ik. Maar nee hoor, Caruana speelde precies zoals de computer! Het viel me de afgelopen week op, dat hij dat vaak doet, echt een kind van dit tijdperk. Ding vond het allemaal niet leuk, offerde even later een pion voor een imposant uitziend centrum, dat echter nooit voldoende tegenwaarde had. Het was interessant om te zien dat Caruana nòg geduldiger kon spelen dan een Chinees. Pas op zet 83 stond er 1 – 0, al kon iedereen dat resultaat vanaf wits 44e reeds voorspellen.

Waar Anne Haast haar eerste punt pakte, moest Hou Yifan haar eerste nul slikken.

MAMEDYAROV – HOU YIFAN. na 37. Pxa5

In een moeilijk te doorgronden duw- en trekpartij was Mamedyarov hard aan het proberen zijn ruimteoverwicht te gelde te maken. Dat leek niet echt te lukken, tot hier. 37…Pxa4? Na 37…Le8! is wit vanwege zijn hangerige stukken niet echt in staat, zijn pluspion te behouden en is remise de logische uitslag. Nu echter: 38. Txb8, Pxc3. 39. Lg4! Zou de Chinese die gemist hebben? Gezien het tijdsverbruik (ook) wel. 39…f5. 40. exf5, gxf5. 41. Txc8, Pxc8. 42. Pxc6+, Kd6. 43. Lxf5 De extra pion en zwakte van g5 bleken voldoende voor de winst.

Geen goede dag voor China dus. Werd het nog erger?

WEI YI – SO. na 15…0-0

In deze Open Spanjaard bleek het 16-jarige supertalent hier out of book, althans dacht 25 minuten na. Op die leeftijd kun je niet alles kennen en/of perfect beheersen, geen probleem. Maar sommige ‘experts’ denken nu al, dat Wei Yi beter zal worden dan Carlsen. Dat moet ik nog zien. Voor zulke inschattingen zijn momenten als deze een goede indicator. De keuze viel op 16. Le3?! Te kunstmatig, vind ik. Na 16…Dd5. 17. Ld4, Tfd8. 18. Te3, Pxd4. 19. cxd4, c5. 20. Lxd3, cxd4 had zwart geen problemen. Ook al ziet Stockfish het liefst 16. Lf4, mijn overtuiging is dat een supertalent hier 16. b4! hoort te vinden. Waarom? A) Na een damezet wil wit best graag via Lc1-g5 loperruil aanbieden; B) Soms is er Lb1-a2, zeker wanneer zwart zijn dame op d5 zet; C) Als wit over veld e3 en d4 wil opereren, heeft hij alvast c5 onder controle. De partij werd uiteindelijk een toreneindspel, waarin So naar hartelust op winst speelde. Wit moest op zijn tenen lopen om uit de verlieszone te blijven en, toegegeven, dat deed Wei Yi heel knap. Zo staat de jonge remisekoning op 7 uit 7.

Remises waren er ook in Tomashevsky – Adams en Navara – Karjakin. In de eerste partij, ruilvariant Damegambiet, probeerde wit het serieus, maar tegen diens softe middelen bleef Adams, voor het eerst met zwart dit toernooi (!) royaal overeind. Karjakin speelde sterk en actief: voor een pion had hij veel druk en dreiging. Het leek alsof Navara bijna te ver ging door een tweede kleinood te pakken, maar uiteindelijk wist de Tsjech, door zijn dame te geven voor wat materiaal, overtuigend de remise te vinden.

Iets vergeten? Jazeker, het Nederlandse duel! In het verleden had Loek door listige openingskeuzes Giri soms in enige verlegenheid gebracht. En nu?

VAN WELY – GIRI. na 8…Pbd7

Ook dit zag er wel weer slim uit, als wit voortzet met 9. Pxg6, hxg6. 10. g5!? Echter, 9. h4(?!), dxc4! (om te kunnen evacueren over veld d3 of e4) 10. Pxc4(?!), h5. 11. g5, Pd5 vond ik een teken aan de wand. Niet dat wit minder staat, maar waarom zoveel tempi investeren om die loper toch niet te slaan en zo moeilijk spelen, wanneer je vaak in tijdnood komt? Ook vandaag weer.

VAN WELY – GIRI.  na 29…Dc6.

Wit staat niet best, maar na 30. Tb3 had Anish nog e.e.a. te bewijzen gehad. Er volgde: 30. Db1?, Pxf4. 31. exf4, Dd7! 32. Txb6, Dg4 waarna wits koningsvleugelpionnen rijpe appelen waren.

Zo zijn Carlsen en Caruana opeens een punt los en is Giri al gedeeld derde. Dat moet ik morgen zien, al is het maar als commentator!

John van der Wiel.