Partij van de maand door Robert Ris

[Event “Legends Rapid Match 2015”]
[Site “Saint Louis USA”]
[Date “2015.04.26”]
[Round “2”]
[White “Short, Nigel D”]
[Black “Kasparov, Garry”]
[Result “0-1”]
[ECO “B91”]
[WhiteElo “2664”]
[BlackElo “2812”]
[Annotator “Ris,Robert”]
[PlyCount “105”]
[EventDate “2015.04.25”]

{Altijd lastig kiezen wat je moet doen met een eerste column en zeker als er
zoveel toptoernooien worden gespeeld. Voor de hand ligt om een van Magnus
Carlsen’s winstpartijen te nemen uit Shamkir, maar hoe vaak zien we Garry
Kasparov nog in actie? Weliswaar rapid- en snelschaak, maar gehakt maken van
Nigel Short met 8.5-1.5 zijn geen misverstane cijfers. Geniet mee hoe hij
tegenwoordig zijn geliefde Siciliaanse Najdorf behandeld.} 1. e4 c5 2. Nf3 d6
3. d4 cxd4 4. Nxd4 Nf6 5. Nc3 a6 6. g3 e5 ({Uiteraard is de Scheveningen
opstelling met} 6… e6 {ook prima speelbaar, zoals Giri paar dagen eerder
deed tegen Adams mar wel hard op zijn broek kreeg.}) 7. Nb3 Nbd7 8. a4 b6 9. Bg2 Bb7
10. O-O Be7 11. Re1 Rc8 12. Nd2 {Wit probeert zijn paard om te spelen via f1
en e3 naar d5.} h5 $5 ({Tot zover was het allemaal nog redelijk bekend. In
eerdere partijen ging zwart verder met} 12… Rc5 {gevolgd door} 13… Qa8 {
Kasparov’s zet is nieuw maar niet geheel ongebruikelijk in de Najdorf. Meestal
heeft het de bedoeling om de pionnenstorm op de koningsvleugel tegen te gaan,
maar in dit geval heeft zwart zelf ambities om de h-lijn te openen.}) 13. Nf1 (
{De grote vraag is wat zwart had gepland in geval van} 13. h4 $5) 13… h4 14.
Ne3 g6 15. Re2 ({Short laat het positionele kwaliteitsoffer toe. Ook
interessant is het pionoffer} 15. Ncd5 Nxd5 16. Nxd5 Bxd5 17. Qxd5 Rxc2 {wit
heeft voldoende compensatie, maar waarschijnlijk ook niet meer dan dat.}) 15…
hxg3 16. hxg3 {Diagram [#] Iedere Najdorf speler speelt hier de zet die Garry
Kimovich ook doet. Zwart krijgt een pion voor de kwaliteit, maar wit lijkt
zijn zaakjes toch goed onder controle te hebben.} Rxc3 $5 17. bxc3 Nxe4 18. Bb2
Ndf6 ({Het alternatief} 18… Qc8 19. Nd5 (19. c4 f5 $1 {lijkt prima voor zwart
}) 19… f5 {ziet er stevig uit, maar na het sterke tegenoffer} 20. Rxe4 fxe4
21. Bxe4 {is de stelling weer volkomen onduidelijk.}) 19. c4 $1 Qc8 ({Er valt
ook wat te zeggen voor} 19… Qa8 $5 {om controle te houden over de witte
velden in het centrum.}) 20. Nd5 {Diagram [#]} Nxd5 (20… Qxc4 $2 {faalt
tactisch vanwege} 21. Nxf6+ Bxf6 22. Rxe4 $1 Bxe4 23. Qxd6 Bxg2 24. Qxf6 Rh1+
25. Kxg2 Qd5+ 26. f3 {en wit blijft een stuk voor staan, maar niet} (26. Qf3 $2
Rh2+ {en zwart wint de dame.})) 21. cxd5 Ng5 (21… Nc3 22. Bxc3 Qxc3 {was
misschien toch een interessant alternatief, maar begrijpelijk kiest zwart er
voor om extra stukken op het bord te houden.}) 22. c4 a5 ({Na} 22… Qxc4 $2
23. Rc2 {komt de zwarte dame in de problemen en dreigt de witte toren ook
binnen te komen.}) 23. Rc1 ({Een flexibelere mogelijkheid is} 23. Qd3 $1 {
waarmee wit duidelijk de betere kansen behoudt.}) 23… Ba6 24. Qb3 Qg4 25.
Rcc2 Bc8 $1 {Diagram [#] Daar staat ie toch even wat mooier dan op a6!} 26. f4
(26. Qxb6 $2 {leidt geforceerd tot remise na} Nf3+ 27. Kf1 Rh2 28. Qb8 Rxg2 29.
Kxg2 Nh4+ 30. Kg1 Nf3+ $11) 26… Nh3+ 27. Kf1 f6 28. Qf3 Qf5 29. Re4 $2 ({De
toren lijkt hier wat vreemd te staan. Een gezondere manier om de pion op f4 te
dekken is} 29. Bc1) 29… Kf7 ({Een menselijke zet om de koning te activeren.
Mijn Stockfish 5 geeft duidelijk de voorkeur aan} 29… g5 {om vervolgens naar
0.00 te springen…}) 30. Rce2 Qg4 31. fxe5 $6 ({Deze ruil verbetert de zwarte
pionnenstructuur. De spanning handhaven met} 31. Bc1 {is wederom het
aangewezen plan.}) 31… Qxf3+ 32. Bxf3 dxe5 {Diagram [#]} 33. Rh4 $2 ({Na
deze zet gaat het helemaal mis met wit. Zwarts pionnenblokje wordt
uiteindelijk veel te sterk. Een betere mogelijkheid is} 33. Rh2 Bf5 34. Kg2 Rh7
(34… Bxe4 $2 35. Bxe4 {en het paard gaat verloren.}) 35. Re2 {en wit zit nog
steeds aan de goede kant.}) 33… Rxh4 34. gxh4 Nf4 35. Rd2 Bc5 36. d6 Bh3+ 37.
Ke1 Bb4 38. Kd1 {Diagram [#]} Bd7 $1 {Een prachtige zet: zwart is niet
geïnteresseerd in het terug winnen van materiaal en laat daarmee zien hoe
slecht de witte toren in deze stelling is.} 39. Rh2 Bxa4+ 40. Kc1 Bxd6 41. Kb1
f5 42. Bc1 {Diagram [#] Zwart staat technisch gewonnen: 3 pionnen voor de
kwaliteit zie je niet elke dag op dit niveau. Toch is het vreemd dat Kasparov
hier zijn tegenstander nog een kans geeft. Nonchalance? Gemakzucht? Gebrek aan
wedstrijdritme?} e4 $2 43. Bh1 $2 ({Met een klein tactisch intermezzo had wit
de schade beperkt kunnen houden. Namelijk na} 43. Bxe4 $1 fxe4 44. Bxf4 Bxf4
45. Rf2 {wint wit het stuk weer terug en is de zwaarbevochten remise weer in
zicht. Na deze gemiste kans is het dan toch echt voorbij en komt er geen
tweede kans voor Short.}) 43… Nd3 44. Re2 Bd1 45. Rd2 Bb3 46. Rxd3 exd3 47.
Bd5+ Kf6 48. Kb2 a4 49. Kc3 b5 50. Kxd3 Bxc4+ 51. Bxc4 bxc4+ 52. Kxc4 f4 53.
Kd4 0-1