The Spinning Wiel: (voorbeschouwing Candidates Tournament)

Avondprogramma: Toronto 

Voor het eerst sinds 1962, Curacao, is er een Kandidatentoernooi in de Amerika’s. Toronto is een verrassende plek, maar gelukkig is het niet ergens in Rusland. Als daar tijdens persconferenties onvriendelijke opmerkingen worden gemaakt over Putin, is er kans dat de tweede toernooihelft gereduceerd is tot een tweekamp Nepomniachtchi – Gukesh!

Thierry de Slingeraar 

De andere zes zouden dan meegenomen worden voor ‘heropvoedingsgesprekken’. In het ergste geval met Baudet. Die misdroeg zich weer eens in de Tweede Kamer, net teruggekeerd uit Moskou alwaar hij een viertal Tadjieken op de bek had geslagen.

Jesse Klaver kan maar beter oppassen met onaardig doen tegen Thierry! Maar ook Baudet moet enorm oppassen. De Tsjechische geheime dienst heeft geopenbaard dat meerdere politici in Europa, waaronder ook Nederlanders, betaald worden vanuit Moskou om pro-Russische standpunten te verkondigen en de Oekraïne en westerse vrienden zwart af te schilderen. Europarlementariër De Graaff (ja, FvD) slaat heel vaak pro-Putin taal uit op de infame website ‘Voice of Europe’(opererend vanuit Tsjechië). Zoals “Europa kan alleen iets voorstellen, wanneer het de krachten bundelt met Rusland.” In ieder geval zal Rusland dan nog wat meer voorstellen en durf ik niets meer te schrijven…

Begrijpen we inmiddels waarom Baudet zijn ‘neveninkomsten’ niet opgeeft (wat wèl verplicht is voor Kamerleden)?

Visumplicht 

Canada is best een tolerant land, bijvoorbeeld waar het de cannabis-wetgeving betreft, maar zonder visum kom je er niet binnen. Moeilijk te vermijden wellicht, als buurman van de VS.

Vanwege die visumplicht dreigde het Kandidatentoernooi daar helemaal niet door te gaan, want op 1 maart hadden vele deelnemers en begeleidende personen nog steeds geen antwoord op hun visumaanvraag. Dat gold niet eens zozeer de Russen (die onder FIDE-vlag deelnemen), maar vooral ook mensen uit India! Dat zijn er niet weinig. Sinds 2023 zijn er grote diplomatieke spanningen tussen Canada en India, nadat een naar Canada ge-emigreerde Indiase activist en separatist bij een bezoek aan zijn geboorteland vermoord werd.

Op 1 maart stuurde de FIDE een urgente brief aan de Canadese regering aangaande de visumkwestie en het doorgang vinden van het toernooi en opeens kwam het hele land in beweging. Na een week was vrijwel het gehele probleem opgelost.

Mannen en vrouwen 

Uniek schijnt te zijn dat in Toronto zowel het CT Algemeen als dat van de Vrouwen verspeeld wordt. 8 deelnemers, 14 ronden. Dit zijn de deelnemers op ratingvolgorde. Bij de mannen staan leeftijd en plek op de wereldranglijst erbij. De laatste keer dat ik keek, hadden de 3 Indiërs een identieke ELO!

Algemeen:

• Caruana, VS, 31 jaar, 2^e
• Nakamura, VS, 36, 3^e
• Firouzja, Fra, 20, 6^e
• Nepomniachtchi, Rus, 33, 7^e
• Gukesh, Ind, 17, 15^e
• Praggnanandhaa, Ind, 18, 16^e
• Vidit Gurajthi, Ind, 29, 17^e
• Abasov, Aze, 28, 110^e!

Vrouwen:

• Goryachkina, Rus
• Lei Tingje, Chi
• Koneru, Ind
• Lagno, Rus
• Tan Zhongyi, Chi
• Muzychuk, Ukr
• Vaishali, Ind
• Salimova, Bul

Het gewicht 

Tot voor vrij kort was het CT een boeiend evenement. De winnaar kreeg de eer, een vergeefse poging te mogen doen om Carlsen van zijn troon te stoten.

Nu echter is de hoogspanning reeds voelbaar: de winnaar heeft m.i. een dikke kans om wereldkampioen te worden! Dit zeg ik omdat ik nog steeds niet bekomen ben van de laatste WK-match. Entertaining, ja, maar Nepom – Ding bevatte zoveel fouten en blunders.

Ding Liren zie ik als een van de zwakkere kampioenen uit de recente historie. Hij is mentaal sterk, maar veel meer kan ik er niet van maken. Sinds zijn wereldtitel speelde hij niet veel, maar in Wijk aan Zee zagen we: Nepom 6,5 uit 13 en Ding 6 pnt. Van de Toronto-gangers deed Gukesh het het beste, met 8,5 gedeeld 1^e na een eindsprint (Vidit, Pragg en Firouzja 5^e-7^e met 7,5).

Het Chinese mannenschaak doet het niet slecht met Wei Yi als verrassende Tata-winnaar (na een nog betere eindsprint), maar lang niet zo soeverein als hun vrouwenschaak (al top sinds Xie Jun eind jaren ’80). In India, waar de bestaanszekerheid voor schakers ook beter lijkt, gebeuren bij de mannen de echt opzienbarende dingen. Wat Anand al niet losgemaakt heeft!

Wie? O, wie? 

Een beroemd citaat: ‘voorspellen is erg moeilijk, vooral als het de toekomst betreft.’

Moeilijk? That’s my middle name. Dus we gaan het proberen. Bij de vrouwen verklaar ik me onbevoegd. Het lijkt erop dat Goryachkina (die al in een vorige WK-match zat) en Lei Tingje de favorieten zijn. Anna Muzychuk is als Oekraiense omringd door veel ‘vijandelijke’ nationaliteiten – Rusland, China – waaronder die van Kateryna Lahno, nu Lagno. Een soort Karjakin, van Oekraiense tot Russin verworden. Ik hoop dus dat Anna het verrassend goed zal doen.

Bij de meneren is het extra zuur dat Giri niet meedoet en met name wel de mondiale nr. 110 Abasov, slechts 4^e in de World Cup of zoiets, maar doorgeschoven omdat de nr. 1 Carlsen zich natuurlijk al afgemeld had voor de WK-cyclus. Op rating was Anish net niet de hoogste (Firouzja) en dankzij een te elfder ure uit de grond gestampt toernooi in India ging Gukesh hem voorbij in het klassement van de Grand Prix punten of zoiets.

Daar gaat de Nederlandse wereldtitel! Dan maar Verstappen, Van der Poel en een oranje EK.

Het onderschatte continent 

Het moest een keer gebeuren. Donner ondervond het al maar voelde het nog niet: wanneer China en India zich massaal op het echte schaken storten, dan gaat eén derde van de wereldbevolking toppers voortbrengen. Ik heb steeds de neiging om de spelers uit India te onderschatten. Misschien omdat sommigen er dom uitzien op foto’s? Of omdat ze ‘lelijk’ spelen? Maar het zijn wel allemaal enorme rekenbeesten, die je meerdere malen in 1 partij moet zien te verslaan. Dus dat moet ik eens doorbreken.

De onderste ratinghelft debuteert op een CT. Ondanks weinig ervaring met dit soort spanning toch kanshebbers? Abasov, echt niet. Vidit, beetje oud voor een debuut? Maar die andere twee Indiërs…

Bij Nepomniachtchi denk ik dat de 2 WK-matches hem geknakt hebben. Dat dacht ik vorige keer ten onrechte! Maar of Ian het ultieme kunstje nog eens kan flikken? Firouzja lijkt me nog steeds te wisselvallig en avontuurlijk. Hij zal mooie dingen doen, maar om eerste te worden moet je heel stabiel spelen. Nakamura, al 36 jaar, noemt zich niet speler maar ‘streamer’. Daar verdient hij goed mee, maar ik vind het een slecht teken. Wel lijkt Hikaru van iedereen het best tegen de spanning te kunnen, maar toch geloof ik het niet zo. Omdat ik 100% (1 partij, 2004) tegen hem heb?

Caruana, de enige in dit veld boven ELO-2800, is een echte Kandidaat. Zit goed in zijn openingen, doet al voor de vijfde keer mee maar is toch pas 31. Als hij het heilige vuur nog eens goed weet op te porren, zou hij kunnen winnen.

Bij de ‘boys of India’ gok ik op Pragg. Hij bleef ongeslagen (met enig geluk) in Tata en beheerst alle stijlen, heel all-round. Terwijl Gukesh een pure hakker is. En daardoor voorspelbaarder, kwetsbaarder?

Mijn top-3: gedeeld 1^e Caruana + Pragg; 3^e Nepom.

En gedeeld 4^e Nakamura, Firouzja, Gukesh.

Tie-break? 

Wie dan de beslissingspartijen wint, kan ik niet zeggen. Maar er zijn invalshoeken: 1) de ervarener speler zou vooraf beter kunnen slapen; 2) de zenuwtjes van jongere spelers zijn vaak beter; 3) de raarste. Twee jaar geleden, op vakantie in Zuid-Spanje, raakte ik in een restaurant in gesprek met een jong stel uit India. Natuurlijk kwam ook schaken ter sprake en ik schreef op een servetje de naam van dat talent: PRAGGNANANDHAA. “Die naam klopt niet”, kreeg ik tot mijn stomme verbazing te horen van de kerel. Hij meldde dat de dubbel-G en de dubbel-A niet horen, maar zullen zijn toegevoegd door de eigenaar. “For luck.” Geen idee hoe dat geluk moet brengen, maar dat zullen ze in India beter weten. En een tie-break is dan de ultieme test!

Avondvullend 

Hoe en waarom Toronto beide Candidates’ Tournaments heeft, weet ik niet precies. Nu ja, hoogste bod neem ik aan. Prijzenpot in het Algemeen 500.000 dollar en bij de Vrouwen 250.000,-. Waarom de Canadezen die bedragen wilden ophoesten is me niet bekend, maar ik vind het wel leuk.

Ronde 1 is op 4 april, ronde 14 op de 21^e en de noodzakelijke tie-break, zoals u nu weet, op 22 april. Rustdagen zijn 8, 12, 16 en 19 april.

Maar wat is het tijdsverschil met Toronto, oostelijker gelegen dan ik dacht, niet ver van de veel kleinere hoofdstad Ottawa? Op dit moment slechts 5 uur, maar op 10 maart is daar de zomertijd reeds ingegaan! Komend weekeinde bij ons en dan komt het verschil weer op 6 uur.

De ronden beginnen om 14.30 local time, dus dan kunt u op uw favoriete schaaksite inschakelen om 20.30

Een mooi avondvullend programma, beter dan dat matineuze Russische werk. Echt iets voor schakers, toch?