WK 2016: Partij 11: Analyse door Roeland Pruijssers

Het was duidelijk dat Carlsen zichzelf even moest herpakken na zijn nederlaag en na zijn kamikaze-schaak van de laatste drie partijen maar uiteindelijk is het in de tiende ronde gelukt om de stand gelijk te trekken. Met die gelijkmaker op zak zal Carlsen zijn strategie waarschijnlijk weer terugschakelen naar die van de eerste paar rondes, dat wil zeggen positionele stellingen op zoeken en de tegenstander rustig onder druk zetten als dat mogelijk is. Of zal hij proberen door te drukken nu Karjakin zijn eerste nederlaag heeft moeten verwerken? We zullen het zien, in ieder geval heeft Karjakin ”balbezit” met de witte stukken.

Karjakin,Sergey (2772) – Carlsen,Magnus (2853) [C77]
World Championship Match New York (11), 26.11.2016

1.e4

Weer 1.e4. Hij hoopt waarschijnlijk op nog een Arkhangelsk van Carlsen, dat ging wel goed in de negende ronde.

1…e5 2.Nf3 Nc6 3.Bb5 a6 4.Ba4 Nf6 5.0–0 Be7

Nee, geen Arkhangelsk! En ik denk dat het een verstandige keuze is. De eerste paar zwart-partijen gingen prima met deze zet.

6.d3

Waar Karjakin de laatste paar keren 6.Te1 speelde, gaat hij nu voor 6.d3 zoals hij in de tweede partij speelde.

6…b5 7.Bb3 d6 8.a3 0–0 9.Nc3 Be6

De eerste afwijking van partij 2. Waarschijnlijk vindt Carlsen dat er hier meerdere goede opties zijn voor zwart. 9…Na5 10.Ba2 Be6 11.d4 Bxa2 12.Rxa2 Re8! was partij twee waarin Carlsen comfortabel gelijk maakte.

10.Nd5 Nd4 11.Nxd4 exd4 12.Nxf6+

12.Nxe7+ Qxe7 13.Bg5!? Bxb3 14.cxb3 h6 15.Bh4 Qe6 kwam voor in: Ivanchuk,V -Svidler,P Thessaloniki 2013.

12…Bxf6 13.Bxe6 fxe6 14.f4!?

Karjakin kiest ervoor om geen a4 te spelen. De eerste afwijking in theorie, alhoewel f4 een hele natuurlijke zet is. 14.a4 is geprobeerd door Anand en Leinier Dominguez

14…c5!?N

De eerste nieuwe zet. 14…e5 15.f5 c5 16.Rf3!? Rc8 17.Rh3 kwam nog voor in Gopal, G -Milliet,S Jakarta INA 2015.

15.Qg4 Qd7 16.f5 Rae8 17.Bd2 c4

De stelling begint complex te worden. Zwart heeft kansen op de damevleugel terwijl wit op de koningsvleugel overwicht heeft. De stelling is ongeveer gelijk en Carlsen heeft (alweer) de openingsbattle gewonnen zou ik zeggen.

18.h3

Even de dame dekken en een gaatje maken.

18…c3 19.bxc3 d5!?

Een mooie zet, zwart kan wachten met terug slaan op c3. Kunnen we vaststellen dat Carlsen weer aan het pushen is? 19…dxc3 20.Be3 en nu een zet als 20…Rf7 zou prima zijn voor zwart.

20.Bg5

Niet de enige zet, maar in ieder geval een veilige. Karjakin zag zichzelf anders misschien in de problemen komen hier. 20.fxe6 Qxe6 21.Qxe6+ Rxe6 22.exd5 Re2 23.Rf2! was ook nog OK geweest voor wit.

20…Bxg5 21.Qxg5 dxe4 22.fxe6

22.dxe4 exf5! 23.exf5 dxc3 was het idee voor zwart, waarna er meer kansen liggen op de damevleugel (voor zwart) dan op de koningsvleugel. Zwart staat hier iets prettiger. 24.f6 zou daarbij een blunder zijn vanwege 24…Qd4+! en de f-pion gaat verloren.

22…Rxf1+ 23.Rxf1 Qxe6

Een pionoffer, maar één waar zwart weinig kan gebeuren. Carlsen had dit waarschijnlijk bij 19…d5 al in zijn hoofd.

24.cxd4

24.Re1 Qd6 25.Rxe4 Rxe4 26.dxe4 dxc3 en remise is waarschijnlijk.

24…e3!?

24…exd3 25.cxd3 Qe3+ zal een remise eindspel zijn.

25.Re1

Een mooi plaatje. De e-pion is een doorn in het oog voor de witte stukken en daarbij heeft wit nog een aantal zwakke pionnen om rekening mee te houden. Wit moet oppassen hier, alhoewel de remise nog steeds vrij dichtbij is.

25…h6 26.Qh5 e2 27.Qf3 a5

De e-pion is ongenaakbaar en een extra vrijpion zou dodelijk zijn.

28.c3

Niet nodig, maar in ieder geval duidelijk makend dat hij door heeft wat Carlsen wil. 28.Kf2?? Rf8; 28.h4 b4 29.axb4 a4! had wit misschien wat problemen opgeleverd.

28…Qa2 29.Qc6 Re6 30.Qc8+ Kh7 31.c4

Nu is de remise duidelijk nabij.

31…Qd2

31…Re7?! 32.cxb5 en zwart moet oppassen.

32.Qxe6 Qxe1+ 33.Kh2 Qf2 34.Qe4+ ½–½

Met herhaling van zetten via De8 en De4. Een niet al te enerverende partij, maar wel eentje die de klasse van Carlsen en ook de verdedigingskunsten van Karjakin weer eens liet zien. Carlsen is back on track! Overmorgen de laatste klassieke partij van deze match.

---

Foto’s: Max Avdeev (World Chess by AGON Limited)