79e Tata Steel Toernooi: Hard tegen zacht door John van der Wiel

Van 13 t/m 29 januari is het weer feest in Wijk aan Zee. In de A-groep, of Masters, wonen op januari-ratingvolgorde: Carlsen 1, So 4, Karjakin 8, Aronian 9, Giri 10, Nepomniachtchi 11, Harikrishna 12, Eljanov 15, Wojtaszek 18, Andreikin 24, Wei Yi 38, Rapport 40, Van Wely 49 en promovendus Adhiban 100+. Zullen Carlsen en Karjakin, uitgerust en wel, uit een ander vaatje tappen?

Wel beschouwd

Wesley So

Tijd voor een voorbeschouwing dus. Wat opvalt, naast veel Russen en weinig ‘Amerikanen’ (slechts 1 van het illustere trio Caruana, So, Nakamura. Het Trump-isolationisme wordt reeds voelbaar), is een aantal zeer scherpe spelers. Hiertoe reken ik, al zijn topspelers tegenwoordig allemaal vrij veelzijdig en all-round, Aronian, Harikrishna, Nepomniachtchi, Wei Yi en Rapport. De meeste anderen kunnen ook goed omgaan met scherp spel, maar zoeken het niet per se op. Er blijven m. i. slechts 2 ‘unmovable objects’ over: Giri en Eljanov.

Een Hoogovens-principe?

Met laatstgenoemde als late invité was ik niet zo blij. Maar iemand die vorig jaar gedeeld 4e werd, heeft toch wel recht van spreken, of bestaan. Omdat deze 2 zo oersolide zijn, zullen naast de hyperscherpen ook meerdere anderen hen heel fel te lijf gaan? Giri geniet veel respect bij zijn collegae, dus in zijn geval verwacht ik dat niet zo. Anish maakt +3 =9 -1, 7,5 uit 13. Da’s makkelijk. Maar bij Eljanov ligt dat anders. Hij komt ook nog eens saai en star over, dat werkt escalerend. De vraag luidt echter: wil je hard of zacht staal met handen breken?

Harde en zachte strijd

Een strikvraag. ‘Zacht staal’ in de Hoogovens is nog gloeiend heet, dus daar kun je je lelijk aan bezeren. Zachte spelers bouwen van nature meer verdediging in en daarom zal in casu Eljanov meerdere mooie kansen krijgen. Of hij ze ook benut? Met hevige verscherping en chaos gaat hij niet altijd handig om, zoals vorig jaar tegen Carlsen bleek, dus dat moet nog blijken. Van ‘les Sauvages’ zie ik alleen Nepomniachtchi en Harikrishna goed scoren. Zij beheersen hun scherpe spel op een net iets hoger niveau (vooralsnog) dan de jonge Wei Yi en Rapport. Ontzettend leuk om die twee erbij te hebben, maar Rapport, wild vanaf zet 1, zal regelmatig afgestraft worden en Wei komt te veel in tijdnood. En Aronian zal, denk ik, niet in topvorm zijn.

Alleskunners

Sergey Karjakin

Nepom en Hari zie ik als gevaarlijke outsiders, maar niet meer dan dat. In een groep, waarvan vijf er steeds invliegen en iedereen Adhiban wil verslaan, zullen de betere all-rounders komen bovendrijven. Zij spelen wat objectiever, kunnen het af en toe een dagje rustiger aan doen en de extra energie aanwenden om stellingsverscherpingen optimaal aan te pakken. Het is niet voor niets, dat er geen topspelers meer bestaan die maar in eén facet van het spel enorm goed zijn! Voor Carlsen en Karjakin bestaat het gevaar dat zij door hun match-conditionering te voorzichtig zullen opereren, maar ach, dat zal best meevallen.

Side Events

Voordat ik mijn arm op de rug laat draaien en u een voorspelling geef van (een deel van) de eindstand, hier wat zijdelingse opmerkingen. Zoals de laatste jaren gebruikelijk gaan de Masters 2 maal op reis. Op 19 januari wordt gespeeld in de Kuip, Rotterdam (zal Ajax-fan Carlsen leuk vinden!) en 25 januari in de Philharmonie te Haarlem, waar, o toeval, het Tata Steel Orkest gehuisvest is. Misschien gunstige locaties voor u, maar doe mij toch maar Wijk aan Zee. In de B-groep, ofwel de Challengers, heeft Markus Ragger uit Oostenrijk de hoogste rating, gevolgd door Smirin (ISR). Interessant zal het optreden worden van Xiong, jeugdwereldkampioen uit de VS. Jong maar al heel sterk. Onze kleuren worden verdedigd door l’Ami, Van Foreest en Bok, op papier middenmoters in hun groep. Zeker de jongste twee kunnen soms behoorlijk uit hun slof schieten, dus ook die groep is op meerdere manieren interessant.

Nog wat terzijdes

Anish Giri en Sopiko Guramishvili

Op maandag 16 januari zal onze beste commentator (?!) optreden. In alle weekends staat Hans Böhm voor het publiek. Nogal scheef verdeeld en niet optimaal voor de toeschouwers, lijkt me, maar Böhm heeft een soort contract met Tata, waardoor het de organisatie weinig of niets extra kost om hem in te zetten, heb ik me laten vertellen. Tja, zware tijden. Iets anders: Guramishvili (mrs. Giri) speelt in de Challengers en Anish in de Masters. Begin oktober hebben ze een zoon (Daniel) gekregen. Hoe moet die nu de januarimaand doorkomen? Er zullen wel mantelgrootouders in het spel zijn, hopen we maar, en weinig borstvoeding.

De uitslag

Aangezien het niet is, wat we vroeger een Bulgaars toernooi noemden (na de loting werden er papieren met de indeling per dag rondgedeeld – zoals ook in Wijk aan Zee – met de uitslagen erbij!), kan ik geen garanties geven, maar hier volgt mijn top-6: 1. Carlsen, 2. So, 3. Nepomniachtchi, 4. Harikrishna, 5. Karjakin, 6. Giri. Loek van Wely, nr. 13 op rating, zal in de top-12 eindigen. Zo hebt u alvast iets om te lachen tegen het einde van het toernooi. Gaat kijken bij ons jaarlijkse schaakfeest en/of leest hier de rondeverslagen van Roeland Pruijssers!