Boekbespreking door Gerard Rill: Small Steps To Giant Improvement
Op mijn eeuwig durende zoektocht naar mooie schaakboeken kwam ik dit diagram tegen.
Dit is de positie na de 15-e zet van wit in de partij Torre – Krasenkow, Manilla 1995. Wit heeft een prettige positie met wat meer ruimte en het loperpaar, maar het is niet direct duidelijk hoe het verder moet. In het commentaar las ik dit.
“The position is largely closed as all the pawns remain on the board, and the only hook White currently can use to try to open lines is the c5-pawn. For the moment though, taking on c5 would be a clear positional error, gifting black an excellent outpost for his knight and leaving white with a weak, backward c3-pawn. (…)
16. Lb5!
Now white can consider something like Lb5xd7, removing a key defender of the c5-pawn, and then meeting …. Dc7xd7 with b4xc5 ending up with a protected passer. (….)
16. … cb4
17. cb4 Dc3
18. La3 Pdf6
19. g3 ….
19. …. a6?!
Tempting as it may be to kick the bishop away, I believe Black should have avoided making a fresh hook on the queenside. Now White has a simple plan of playing a4-a5 to fix the a6-pawn as a hook, and then opening more lines on the queenside by means of b4-b5.
A waiting move such as 19 … h5 would have been better, although 20. a5! Saddles Black with a difficult decision. If he plays …a6, he creates a hook just like in the game. And if he does nothing, he will have to worry about a5-a6, which will force the b-pawn to advance and critically weaken the c6-square.”
Ik was onder de indruk van de eenvoud en de helderheid waarmee de schrijver de positie analyseerde. Bovendien had ik een nieuw woord geleerd: the hook! Ofwel in het Nederlands: de haak. Shankland verstaat onder een haak: een pion die aangevallen kan worden en niet kan bewegen. Onthoud dit beste lezer, hier gaat u nog veel plezier (respectievelijk ongemak) van hebben.
Ik vroeg Erika of ik dit boek kon recenseren en hier zit ik dan. Sam Shankland heeft inderdaad een sterk boek geschreven. Zijn hele betoog is gebaseerd op de vooronderstelling dat pionnen niet achteruit kunnen bewegen. Welke redenen zou je kunnen hebben om je pion terug te zetten? Het zijn er 5, namelijk:
- De pion is moeilijk te beschermen
- Je bent de controle kwijt over een sleutelveld
- Je blokkeert je eigen stukken
- Je koning is zijn bescherming kwijt
- Je hebt een haak gecreëerd in je positie
Shanklands voorbeelden zijn sterk en zijn schrijfstijl is helder. Om zijn argument te onderbouwen analyseert hij vaak eerst de stelling waarin bijv. de haak al is gecreëerd, en daarna exact dezelfde stelling maar dan zonder de haak om het verschil aan te tonen. Ik had dat nog niet eerder gezien en het werkt fantastisch.
Als we Shanklands boek vergelijken met het 2 jaar geleden verschenen “The power of pawns” van Jörg Hickl dan valt op dat Hickl zich vooral richt op wat hij het noemt de “post-beginner”. Hickl behandelt systematisch basiskennis van pionnenstructuren, zoals de geïsoleerde pion, de dubbelpion etc. Shankland mikt hoger, ik zou zeggen rating 1800-2200. Shankland veronderstelt dat de lezer de basis kennis beheerst en gaat daarna dieper de materie in.
Ik heb Shanklands boek ook nog even naast de klassieker van Hans Kmoch “Die Kunst der Bauernführung” gelegd.
Het verschil is erg groot. Timman beval Kmochs boek aan als een klassieker waar iedere schaker kennis van moet nemen. Maar waar Kmoch een bijna wetenschappelijk onderzoek doet naar de verschillende klassieke pionstructuren en de strategische plannen, staat Shankland met beide benen in de praktijk. Wat Shankland laat zien is praktisch en toepasbaar, waarbij hij directe links legt met de pionnenstructuur die ontstaat uit de opening, en dan m.n. de moderne openingen die nu gespeeld worden. Met andere woorden: Shankland zorgt dat je de overgang van opening naar middenspel gaat begrijpen, iets waar veel openingsboeken tegenwoordig niet aan toe komen.
Maar er is één ding waar Shankland duidelijk onderdoet voor Kmoch. Ziet u het ook? Wat heeft zijn boek een verschrikkelijk lelijke omslag in vergelijking met de eenvoudige maar klasserijke voorkant van Kmoch. Jammer, Small Steps To Giant Improvement verdient een omslag in grootse stijl!
Gerard Rill
Redactie:
Small Steps To Giant Improvement is oa verkrijgbaar bij:
De Beste Zet
Prijs: 29.95 €
http://www.debestezet.nl/catalog/product_info.php?products_id=3833
