WK 2018: Analyse partij 6 door Roeland Pruijssers
Ronde 6! Carlsen heeft wit. Krijg we na 1.c4 en 1.d4 op het bord gehad te hebben nu dan eindelijk 1.e4?
Carlsen,Magnus (2835) – Caruana,Fabiano (2832) [C42]
WK match (6), 16.11.2018
(Door: Roeland Pruijssers)
(Redactie: Onderaan de pagina kunt u de partij ook naspelen in de pgn-viewer)
1.e4
Jawel!
1…e5 2.Pf3 Pf6
En Caruana antwoord met het Russisch. Geen verrassing, aangezien hij er de afgelopen jaren grote successen mee behaald heeft. De vraag is wat Carlsen hier op bedacht heeft.
3.Pxe5 d6 4.Pd3!?
Een zet die af en toe geprobeerd is door GM’s.
4…Pxe4 5.De2 De7 6.Pf4!?
Geprobeerd door Russische GM Motylev en met succes. 6.Pc3 Pf6 7.b3 is een keer geprobeerd door Wesley So, maar Caruana wist ook dit idee te neutraliseren. 1/2–1/2 (35) So,W (2780)-Caruana,F (2822) Saint Louis USA 2018.
6…Pc6N
En een nieuwtje op zet zes. Caruana heeft weer iets voorbereid. 6…Pf6 is de meest gespeelde zet. En na 7.d4 Dxe2+ 8.Lxe2 krijgen we een soortgelijke stelling als in de partij. 1–0 (46) Motylev,A (2661)-Miroshnichenko,E (2606) Saint Louis USA 2018.
7.Pd5 Pd4! 8.Pxe7
8.Dc4?? Pc3+ 9.Pxe7 Pxc2# zou best tragisch zijn.
8…Pxe2 9.Pd5 Pd4 10.Pa3
10.Pxc7+?! Kd8 11.Pxa8 Pxc2+ 12.Ke2 (12.Kd1? Pxa1 en f2 blijft hangen.) 12…Pxa1 en met de koning op e2 zou ik zeggen dat zwart hier iets beter staat. Bijvoorbeeld: 13.d3 Pc5 14.Kd1 Le7 15.Pc3 Lf5 16.Le3 Kd7 17.Kd2 Txa8 18.Le2 Pab3+ en zwart heeft een pion meer.
10…Pe6 11.f3 P4c5 12.d4 Pd7 13.c3
Met een compleet symmetrische stelling. Toen ik dit zag dacht ik dat het snel remise zou worden, maar Carlsen moet 6… Pc6 toch vast in zijn voorbereiding hebben staan?! Wit heeft iets meer ruimte vanwege zijn d4–pion op het moment, maar dat zal ook niet meer van toepassing zijn als zwart c6 en d5 speelt. Als wit voordeel wil halen dan moet dat komen van gemanoeuvreer met de lichte stukken. En dat is op zich wel Carlsen’s forté.
13…c6 14.Pf4 Pb6 15.Ld3 d5 16.Pc2 Ld6 17.Pxe6 Lxe6 18.Kf2 h5
Het paard op c2 staat iets prettiger dan het paard op b6 op dit moment, maar dat is een miniem verschil.
19.h4 Pc8
Heel thematisch, welk stuk staat er het slechtst? Dan die verbeteren!
20.Pe3
Zag er een beetje klungelig uit toen ik het zag op de live-uitzending. Maar het idee is om Pe7–Lf5 tegen te gaan, waarmee zwart de goede witte loper kan afruilen.
20…Pe7 21.g3 c5!
Caruana wacht niet af en doet een tegenstoot.
22.Lc2?!
Het idee is blijkbaar om de pion op d4 te dekken met de toren op d1 om dan Pg2 en Lf4 te spelen. 22.Pg2!? Had ook gekund, maar het houdt wel een pionoffer in. 22…cxd4 23.cxd4 Pc6 24.Lf4 (24.Le3=) 24…Le7 (24…Lxf4?! 25.Pxf4 Pxd4 26.Tad1 met hele goede compensatie voor de pion.) 25.Le3 Lf6 26.Tad1 0–0 (26…Pxd4 27.Lg5 weer met goede compensatie voor de pion. Al duurt het waarschijnlijk even voordat hij de pion terug heeft.) 27.Pf4; 22.Td1 cxd4 23.cxd4 Tc8 24.Ld2 was de normale voortzetting geweest; 22.dxc5 Lxc5 zou zwart het initiatief geven.
22…0–0 23.Td1 Tfd8 24.Pg2 cxd4 25.cxd4 Tac8 26.Lb3
Carlsen gaf achteraf aan dat het een bekende manoeuvre is in dit soort type stelling. Maar hier oogt het wat onnatuurlijk. 26.Ld3 was misschien handiger, al kan zwart nu 26…Lf5 spelen en kan alleen zwart eigenlijk nog beter staan. 27.Pe3 Lxd3 28.Txd3.
26…Pc6 27.Lf4
De zwart-veldige lopers ruilen is gunstig voor wit.
27…Pa5!?
Een ambitieuze zet. 27…Lf8 was ook prima geweest. Met een gelijke stelling.
28.Tdc1
28.La4?! Pc4; 28.Lxd6?! Pxb3 29.axb3 Tc2+
28…Lb4
Zwart zet een beetje druk op de witte stelling.
29.Ld1
De meest logische zet 29.Lc7!? wordt door mijn computer gegeven, maar na 29…Pxb3 30.axb3 Te8! (30…Td7 31.Le5 Txc1 (31…Tdd8 32.Lc7=) 32.Txc1 f6 33.Lb8 b6 34.Pf4 met goede tegenspel) 31.Txa7 (31.Pf4?! Lf5! 32.Pxd5 Ld2) 31…Ld6 32.Txb7 Te7 33.Lxd6 Txb7 34.Txc8+ Lxc8 35.b4 is het nog maar de vraag of wit dit eindspel kan houden.; 29.Le3 Pc4.
29…Pc4 30.b3 Pa3 31.Txc8 Txc8 32.Tc1
Dan maar alles afruilen en remise pakken is Carlsen’s idee waarschijnlijk. Zoals Frankrijk gisteravond tijdens de Nations League heeft ondervonden, is onder constante druk voetballen niet zo fijn.
32…Pb5
Op zoek naar het zwakke veld op c3 en druk zetten op de witte d-pion.
33.Txc8+ Lxc8 34.Pe3
Valt als antwoord de zwarte d-pion aan. 34.Le3!? Lf5 verhindert Lc2, maar na (34…Pc3 35.Lc2 Pxa2 36.Pf4 en wit wint de pion terug) 35.Pf4 valt de pionnen op d5 en h5 aan. 35…Pc3 36.Ke1! is er niks aan de hand voor wit! 36…Pxa2+ 37.Ld2 en wit wint de pion terug.
34…Pc3
4…Le6 35.Pc2 Lc3 (35…Le7 36.Ld2! Lf6 37.Ke3 ziet er wat gammel uit, maar alles is in ieder geval verdedigd.) 36.a4! is denk ik wat Carlsen in gedachten had 36…Pxd4 37.Pxd4 Lxd4+ 38.Le3 Lxe3+ (38…Lc3 39.Lxa7=) 39.Kxe3 Kf8 40.Kd4 Ke7 41.f4 g6 42.b4 en ondanks de pion meer kan zwart niet verder komen.
35.Lc2
35.a4!? misschien was het beter om het loperpaar maar gewoon te geven. 35…Pxd1+ 36.Pxd1 Le6 37.Lb8 a6 Maar misschien is op hun niveau dit eindspel heel onprettig om te verdedigen.
35…La3
Zwart houdt de druk erop. De pion op a2 is de target. 35…Le6 36.a4 en niks aan de hand meer voor wit.
36.Lb8?!
Niet persé nodig, maar nog steeds OK. 36.Ld3 Le6 37.Pc2 Lb2 38.a4 Pa2 39.Ke2 Pc1+ 40.Lxc1 Lxc1 Met een eindspel die wit remise zou moeten kunnen houden, bijvoorbeeld door het paard om te spelen naar f4 41.Pe3 Kf8 42.Pg2 Ke7 43.Pf4=
36…a6 37.f4?!
Maar hier gaat hij denk ik weer de mist in. 37.Ld3 Le6 38.Pc2 (38.f4 g6) 38…Lb2 39.a4 Pa2 40.Lf4 Om het zwarte Pc1 te verhinderen. Wit heeft een tempo verloren ten opzichte van 36.Ld3, maar het hoeft niet veel uit te maken.
37…Ld7 38.f5 Lc6
De d5–pion is gedekt, nu dreigt zwart op a2 te nemen en een volle pion voor te staan.
39.Ld1
Een teken van berusting dat hij echt minder staat. Deze zet had hij op zet 35 ook kunnen doen. Al heeft hij nu wel een pion op f5 gekregen en dat lijkt op zich wel een achievement. Als zwart op a2 slaat, slaat wit op h5.
39…Lb2!
Met het idee Pxd1 en Lxd4. 39…Pxd1+!? 40.Pxd1 f6 en zwart kan lang proberen erdoor heen te komen. (40…g6?! 41.Pe3) ; 39…g5; 39…g6?! 40.Lc2 Kg7 41.fxg6 fxg6 42.Le5+ Kf7 43.Pg2 en zwart heeft nooit tijd om op a2 te slaan.
40.Lxh5
Op 40.La7 was zwart waarschijnlijk 40…Pxa2 van plan waarna hij na (40…Pxd1+ 41.Pxd1) 41.Lxh5 Pc3 het initiatief behoud en bijvoorbeeld op termijn kan proberen zijn a en b-pion op te spelen.
40…Pe4+
De d-pion is belangrijker dan de a-pion.
41.Kg2 Lxd4 42.Lf4 Lc5 43.Lf3 Pd2
Met 39…Lb2 heeft Caruana duidelijk de juiste keuze gemaakt. Hier heeft hij meer kans op winst dan met 39…Pxd1.
44.Lxd5!?
Een bale-out! Carlsen hoopt af te wikkelen naar een remise eindspel. 44.Pd1 Pxf3 45.Kxf3 d4+ 46.Ke2 Le4 47.g4 Lb1µ lijkt heel lastig te verdedigen voor wit.
44…Lxe3 45.Lxc6 Lxf4 46.Lxb7 Ld6 47.Lxa6 Pe4 48.g4 La3 49.Lc4 Kf8 50.g5 Pc3 51.b4
Liever een a-pion dan een b-pion.
51…Lxb4 52.Kf3
Een heel moeilijk eindspel. Dat wit een a- en een h-pion heeft is gunstig ten opzichte van het zwarte paard en daarnaast heeft zwart nog een zwakte pion op f7 die constant door de witte loper aangevallen wordt. Caruana zal een keer f6 moeten spelen om vervolgens met de loper en het paard druk te zetten op de witte g- en h-pion.
52…Pa4
Maar eerst je slechtste stuk verbeteren! Het paard wil naar e5. 52…La3 was misschien ook niet zo gek. Eerst even de a-pion vastzetten.
53.Lb5
Dus dat verhindert Carlsen! Hij dekt de velden d3 en d7 hiermee af.
53…Pc5 54.a4 f6
Ik heb gekeken of zwart wat alternatieven had, maar alles heeft zijn nadeel. 54…Le1 55.h5! f6 56.h6! is wat mijn computer aangeeft (56.g6? Ld2 is wat zwart ongeveer wil) 56…gxh6 57.g6 h5 (57…Kg7 58.Kg4) 58.Lc6 Kg7 59.Kg2 En met de g-pion kan zwart blijkbaar geen voortgang boeken.; 54…Ke7 55.Ke2! Om Ld2 te stoppen. 55…Kd6.
a) 55…Pd7?! 56.Lxd7 Kxd7 57.h5 is remise hier.;
b) 55…f6 56.g6! Pb7 57.Lc4 Kd6? (57…Pd6 58.Ld3) 58.h5;
56.h5 Lc3 57.h6 gxh6 58.gxh6 Ke5 59.a5 Kxf5 60.a6
55.Kg4
Op zoek naar het gat op g6.
55…Pe4 56.Kh5! Le1 57.Ld3 Pd6 58.a5!?
Dwingt de loper even van de witte h-pion af. 58.Lc2 Pc4 59.Le4 Pe5 ziet er gevaarlijk uit maar als zwart met de koning naar h3 gaat lopen, het enige plan zover ik kan zien, bijvoorbeeld met 60.Ld5 Pf3 moet wel verhinderd blijven. 60…Ke7 61.Lb7 Kd6 dan heeft wit 62.a5! Op het juist moment 62…Lxa5 63.gxf6 gxf6 64.Kh6 Ke7 65.Kg7 Pg4 66.h5 misschien was dit de verbeterde versie van de partij aangezien de witte koning hier ook g7 tot zijn beschikking heeft. 66…Ld2 67.Lf3 Ph6 68.Le4 en zwart kan er niet doorheen komen.
58…Lxa5 59.gxf6 gxf6 60.Kg6 Ld8
60…Lc3 Lijkt me iets handiger dan de partij, maar het maakt uiteindelijk niet veel uit.
61.Kh7 Pf7 62.Lc4 Pe5 63.Ld5 La5 64.h5
En wit heeft een vesting, althans dat dacht iedereen. Carlsen dacht het, ondanks dat hij twee jaar geleden zei dat hij niet geloofde in vestingen, en Caruana zei dat hij in deze stelling al vrij snel geloofde dat hij er niet doorheen kon komen.
64…Ld2 65.La2
Het is afwachten voor wit vanaf nu.
65…Pf3 66.Ld5 Pd4 67.Kg6?
Objectief gezien een fout, maar één die laat zien hoe angstaanjagend correct computers kunnen zijn. 67.Lc4 Het is beter om de koning op h7 te laten staan.
67…Lg5 68.Lc4
Verhindert Pe2–Pf4.
68…Pf3?
En met hetzelfde onderschrift. Objectief een fout, maar één die laat zien hoe angstaanjagend correct computers kunnen zijn. Waarom zeg ik dat? Nou, blijkbaar was er een mat in 30 in deze stelling! Oud Wereldkampioen Garry Kasparov volgde de partij op de voet en stuurde op een gegeven moment een tweet op Twitter dat Caruana hier een winst gemist had…met mat in 30 dus!
68…Lh4! was de zet en Garry ging verder dat de computers aangaven dat na 69.Ld5 Pe2 70.Lf3 Pg1!! de zet is! Zonder uitleg verder. Ik heb een paar varianten van de computer gevolgd om te kijken wat precies het idee is: 71.Lg4? is de eerste vraag. Wat is er mis met het paard op g1 te vangen? (71.Ld5 Lg5 72.La2 (72.Lb3 Pe2 73.Ld1 Pd4 en de zwarte koning loopt naar h8!) 72…Ph3 73.Kh7 Pf4 74.h6 Is de tweede vraag. Hoe gaat zwart hier verder komen? 74…Pg2! 75.Lb3 (75.Kg6 Ph4+ wint de h-pion.) 75…Pe3 76.Le6 Pg4 en zwart wint de h6–pion.) 71…Kg8! 72.Kh6 (72.h6 Lg5 73.h7+ (73.Kh5 Kh7) 73…Kh8 en wit is in zetdwang. De loper moet bewegen waarna wit de pion op h7 vangt met Ph3–f4) 72…Lf2 73.Kg6 Ld4 74.Kh6 Le3+ 75.Kg6 Lg5 76.h6 Kh8 77.Ld1 De loper moet weggespeeld worden, waarna zwart met 77…Ph3 de pion op h6 wint en de partij. Het geweldige van 70…Pg1 is dat wit in zetdwang raakt!
Maar 70…Pg1, dat idee is onmogelijk te vinden met de tijd die Caruana had, nog tien minuten. Het zou een studie-opgave kunnen zijn.
69.Kh7 Pe5 70.Lb3 Pg4 71.Lc4 Pe3 72.Ld3 Pg4 73.Lc4 Ph6 74.Kg6 Ke7
Het enige dat zwart nog kan proberen.
75.Lb3 Kd6 76.Lc2 Ke5 77.Ld3 Kf4 78.Lc2 Pg4 79.Lb3
79.Lb1 had denk ik ook gekund. Ik zie niet hoe zwart erdoor heen komt.
79…Pe3 80.h6 Lxh6
½–½
80…Lxh6 81.Kxh6 Pxf5+ 82.Kg6 Ke5 83.Lc2 en wit ruilt uiteindelijk zijn loper voor de pion met remise.
Een zeer spannende partij waarin Caruana, los van het 68…Lh4 gevolgd door het 70…Pg1 idee, uiteindelijk toch geen echte kansen heeft gekregen op de winst. Al kwam hij er heel dichtbij. De wereldkampioen heeft het zich moeilijk gemaakt met wat onnauwkeurigheden in het eindspel, met name 22.Lc2 en 37.f4 springen eruit. Maar hij heeft zich kranig verdedigd en uiteindelijk remise eruit weten te slepen. Ik ben benieuwd wat dit voorspelt voor de rest van de match. Ik denk dat Carlsen besluit om terug te gaan naar 1.d4 of misschien het met 1.Pf3 te proberen, want het Russisch in de handen van Caruana is duidelijk ontzettend gevaarlijk!
De stand: 3–3
PGN Viewer:
