Kandidatentoernooi 2022: Verslag ronde 7 CT Madrid

Vlak voor half-time maar na de rust(dag) beginnen we ons al af te vragen: zijn er nog slechts 2 kandidaten over? Voorbarig natuurlijk, maar volgend weekend begint de Tour. Als het peloton in Madrid tot die tijd wacht, dan hoeft het niet meer!

Nieuwe ronde, laatste kansen 

Een interessante paring is vandaag Ding – Firouzja. De hoogste ratings, maar voor beiden geldt dat er dringend gewonnen moet worden. De Chinees had een heel koude start, een verdiende 0 met wit tegen Nepom (goedmakertje voor de laatste ronde van het vorige CT?), maar daarna zat het hem niet mee: meerdere goede stellingen, doch zero winstpartijen. In de Proloog had ik het al over een leerschool voor de jongeling uit Frankrijk/Iran. Het wordt een heel harde. Overigens vind ik dat Alireza afgrijselijke keuzes maakt. In de vorige ronde tegen Caruana, misschien ‘gewoon’ de pointe van …f7-f5 gemist? Kan gebeuren, maar ook het tijdverbruik is zorgwekkend. En vooral de openingskeuzes! Met name die Najdorfvariant tegen Nepom, wetende dat de Rus er met beide kleuren veel ervaring mee heeft. En de gespeelde subvariant is bij mijn weten altijd al verdacht geweest voor zwart.

Verder zal Caruana het met wit moeten proberen tegen de betonnen Radjabov. Ook omdat hij zich in ronde 2 met zwart te makkelijk tevreden stelde (in gunstige stelling) met remise tegen Nepom.

Zeer interessant kan zijn, tenzij het een saai soort Russisch wordt, God forbid, Rapport – Nepomniachtchi. De Hongaar is nog ongeslagen en heeft al 4 keer zwart gehad, omdat ronde 6 en 7 omgedraaid zijn (voorkomt dat mensen 3 maal op rij dezelfde kleur krijgen). Niet slecht, maar als Richard echt iets wil, moet het nu gebeuren.

Goede voorbereiding 

In dit gezelschap ligt het kennisniveau hoog. Bovendien kent men elkaar zeer goed. Maar wat er thuis in het geheim is geprepareerd, kan een belangrijk wapen zijn. Bijna iedereen speelt tegenwoordig veel verschillende openingen. Zo ontwijk je vaker voorbereiding, maar je kunt niet alles van alles weten. En als je dan toch in des opponents vaarwater komt… Dat gebeurde vandaag aan twee borden.

Rapport,Richard (2764) – Nepomniachtchi,Ian (2766) [C42]
FIDE Candidates Tournament (7.1), 25.06.2022
[John van der Wiel]

1.e4 e5 2.Pf3 Pf6

Ik dacht dat ik dat verboden had! En de EU ook, maar weet Nepom veel.

3.Pxe5 d6 4.Pf3 Pxe4 5.d4 d5 6.Ld3 Ld6 7.0–0 0–0 8.c4 c6 9.Db3

Scherp maar objectief waarschijnlijk geen probleem. 9. Dc2 (9. cxd5) is gangbaarder.

9…Lg4! 10.Lxe4 dxe4 11.Pg5

11. Pe5 Lxe5 is al prettig voor zwart.

11…Le7 12.Pxe4 Dxd4 13.Dxb7

12. Dxb7 Lxg5 13. Dxa8 Lf3! lijkt gelijk spel op te leveren.

13…Dxe4 14.Dxa8

14…Lh3!

Dit kostte allemaal heel weinig bedenktijd. Ook Rapport had snel gespeeld, waarschijnlijk ziende dat hij remise in handen had.

15.gxh3

Te gevaarlijk is 15. f3 Dg6 en 16…Lc5(+)

15…Dg6+ 16.Kh1 De4+

In deze fase begon het grote denken bij wit. Eeuwig schaak toestaan?

17.Kg1 Dg6+ 18.Kh1 De4+ 19.f3

Nog niet dus.

19…Dd3!

Het moet via dit veld om insluiting van wits dame bij de hand te hebben.

20.Kg2 Dg6+ 21.Kh1 Dd3 22.Pd2?

Correct is 20. Kg2, waarna 20…Dd7 niet werkt wegens 21. Le3 . Daarom 20…Dg6+ en wit moet zich met remise tevreden stellen.

22…Dd7 23.Pe4 Pa6 24.Dxf8+

Rapport koos hier dus (na veel tijdverbruik) bewust voor, maar de engine gaf meteen al duidelijk voordeel voor zwart: wits zwakkere koningsvleugel en (daardoor) gebrekkige stukkencoördinatie maken zijn stelling welhaast onhanteerbaar. Niet makkelijk te zien voor ons stervelingen! Doch Nepom, die hier pas serieus begon te denken, wist ongetwijfeld al van thuis dat hij hier favoriet was.

24…Lxf8 25.Lf4 Dxh3 26.Tad1 h6

Nog krachtiger is 24…h5, o.a. om veld g3 af te kunnen pakken. Even verderop komt dit alsnog.

27.Lg3 Pc5 28.Tfe1 Pe6 29.a3 h5 30.Td3 Df5!

Een mooie zet om Lg3–d6 eruit te halen. Wit kan dan met geen van beide stukken op d6 terugslaan.

31.b4 h4 32.Lb8 Pg5

32…c5 schijnt beter te zijn, maar dat is een erg zware beslissing.

33.Tde3?

Dit is verliezend. Na 33. Tee3! Pxe4 (maar hoe werkt 33…Pxf3 ? Misschien wel 34. Pg3!?) 34. Txe4 h3 35. Kg1 is er nog hoop voor wit.

33…Pxe4 34.fxe4 Df2!

Wits torens en koning worden gedomineerd.

35.h3 Le7 36.Lh2 Lg5 37.Lg1 Dd2 38.T3e2

38. c5 Lxe3 39. Txe3 zal ook niet genoeg zijn.

38…Dd3 39.Le3 Lf6 40.Lxa7?!

Maakt het nog erger. Beter (maar ook kansloos) was 40. Td2 Dxe4+ 41. Tg2

40…Dxh3+ 41.Kg1 Dg3+ 42.Kf1 h3 43.Lg1 Lh4

Met 44…Df3+ of 44. Tf2 h2

0–1

Dapper geprobeerd van Richard, de toernooistand gaf er aanleiding toe, maar slecht ingeschat. En blijkbaar net wat minder goed voorbereid dan zwart. Datzelfde gold ook in de volgende partij. Slecht nieuws voor Caruana?

Caruana,Fabiano (2783) – Radjabov,Teimour (2753) [B28]
FIDE Candidates Tournament chess24.com (7.4), 25.06.2022
[John van der Wiel]

1.e4 c5 2.Pf3 a6

De O’Kelly-variant, leuk. Wit heeft allerlei opties.

3.c4 Pc6 4.d4 cxd4 5.Pxd4 e5

Hier moest wit al de denktank in, ook al is het nog bekend.

6.Pf5

De zwaarste test voor zwart, meer dan 6. Pc2 of Pxc6

6…d5!? 7.cxd5 Lxf5 8.exf5 Pd4 9.Ld3

Misschien een kleine verrassing, 9. Pc3 leek voor de hand te liggen.

9…Dxd5

[Maar dit kwam vrij snel en Caruana moest weer flink nadenken

10.Pc3!

Hierna staat zwart toch niet helemaal gelijk: 10…Dxg2 11. Le4 of 10…Lb4 11. Da4+! Radjabov heeft zo het theoretische oordeel niet omvergekegeld, dus wat was zijn voorbereiding waard? Een flinke voorsprong op de klok, dat wel.

10…Dd7 11.0–0 Pf6 12.Lg5 Le7 13.Te1 0–0–0

Niet zo gek, al blijft zwart een pion achter. Wit moet steeds heel secuur zijn om niet een eindspel te krijgen dat bijna niet te winnen is. Het partijverloop hierna is extreem lelijk, maar dat deert Caruana niet. Hij houdt een plusje en loopt de achterstand op de klok langzaam in.

14.Txe5 Pc6 15.Lxf6 Lxf6 16.Td5 De7 17.Lc4 Kb8 18.Dd3 Db4 19.Lb3 Pd4 20.Dc4 Dxc4 21.Lxc4 Tc8 22.Ld3 Pc6 23.Le4 The8 24.f3 Te7 25.Tad1 h6 26.Kf2 Tcc7 27.T5d2 Lxc3 28.bxc3 Pe5 29.Tc1?!

29…f6?

Dit is een boosdoener. Wits koning vindt hierdoor toegangspoorten. Met 29…Pg4+! en evt. 30…Pf6 kon zwart de schade beperkt houden.

30.Kg3 Ka7 31.Td4 Tc5 32.Kh4 Tec7 33.Kh5 b5 34.f4 Pd7 35.Tcd1 Pb6 36.T1d3 Pa4 37.Kg6 Pxc3 38.Lf3 Pxa2 39.Td7

Het oogsten op de koningsvleugel kan beginnen. Dat is beslissend, ondanks de gevaarlijke zwarte vrijpionnen.]

39…Pc3 40.Kxg7 b4 41.Kxf6 b3 42.Td2! a5 43.Ke6 Txd7 44.Txd7+ Ka6 45.f6

De computer zegt dat 45. Td8 het allerbest is, maar de tekstzet is vrij overzichtelijk, ondanks wederzijdse promoties, en goed genoeg.

45…b2 46.f7 b1D 47.f8D Dg6+ 48.Df6

48…De8+?!

Gokzetje? Na 48…Dxf6+ 49. Kxf6 a4 moet wit wat harder werken, met als hoofdvariant 50. Te7 a3 51. Te1 etc.

49.Kd6 Tc4 50.Tc7

Ook goed was 50. Te7 . Wits koning is er nooit slechter aan toe dan zijn collega.

50…Kb5 51.De5+ De rest is simpel.

51…Dxe5+ 52.fxe5 Txc7 53.Kxc7 Kc5 54.e6 Pb5+ 55.Kd7 a4 56.e7

En na 56…Pd6 is er 57. Ld1 of Lg4.

1–0

De rijken worden rijker.

Het Nimzo-indisch is op topniveau de laatste jaren niet veel te zien. Dus altijd welkom!

Duda,Jan-Krzysztof (2750) – Nakamura,Hikaru (2760) [E48]
FIDE Candidates Tournament chess24.com (7.2), 25.06.2022
[John van der Wiel]

1.d4 Pf6 2.c4 e6 3.Pc3 Lb4 4.e3 0–0 5.Ld3 c5 6.Pge2 d5 7.cxd5 cxd4 8.exd4 Pxd5 9.0–0 Pc6 10.a3

Een belangrijk alternatief is 10. Lc2 met het subtiele Dd1–d3 op komst.

10…Ld6

Ik zou 10…Pxc3 verkiezen

11.Te1

11…Pce7?!

Zwart wil graag d5 met een stuk bezet houden, maar dat èn een gezonde koningsvleugelstructuur lukt hem niet. Een standaardidee is 11…Dh4 (12. g3 Dh5) maar de engine noemt dat niet. Wellicht vanwege 12. Pg3!? In dat geval zou de keuze m.i. moeten vallen op 11…h6 of alsnog …Pxc3

12.Lc2 Ld7 13.Dd3 f5

Erg lelijk, maar 13…g6 14. Pe4 is gevaarlijk voor de zwarte velden.

14.Lb3!

Simpel, logisch en standaard. Er zijn problemen met d5 of e6. Op 14…Lc6 is nu o.a. 15. Lg5 vervelend.

14…Db6 15.Pxd5 Pxd5 16.Lxd5 exd5 17.Lf4

Geen fijne structuur, geen loperpaar, geen zwarte velden. Maar Nakamura mag nog hopen op activiteit.

17…Tae8

18.g3

Erg houterig. Beter was 18. Dd2 of ook 18. Lxd6 Dxd6 19. Pc3 . Er ontstaan dan stellingen waarin wit misschien niet veel heeft, maar zwart de rest van de dag dreigt te moeten verdedigen.

18…Lxf4 19.Pxf4 Te4!

En zwart heeft enig tegenspel.

20.Ted1 Lc6 21.h4 Tfe8 22.Dc3 g6 23.b4?!

Wit komt moeilijk verder na 23. a4 a5 (maar staat wel wat beter). Hij wil a3–a4 onder betere omstandigheden lanceren, doch dat wordt juist doorkruist.

23…La4! 24.Td2

24. Pxd5 De6 25. Pc7 Tc8 is niet erg voor zwart.

24…Dc6 25.Dc5 Te1+ 26.Txe1 Txe1+ 27.Kg2 Dxc5 28.bxc5

Of 28. dxc5 Ta1!?

28…Lc6

Omdat wit enkele kwetsbare pionnen heeft, valt het eindspel best mee voor zwart. Wits volgende zet brengt enige verscherping, maar er rolt een geheel gelijkwaardige remise uit.]

29.Te2 Td1 30.Pe6 Ld7 31.Pd8 Txd4 32.Te7 Lc6 33.Pxc6 bxc6 34.Tc7 Ta4 35.Txc6 Txa3 36.Td6 Tc3 37.Txd5 a5 38.c6 a4 39.Ta5 a3 40.c7 Txc7

½–½

Ding hoopte vandaag misschien op suïcidaal schaak en/of vreselijke tijdnood van Firouzja, maar zijn ietwat slome openingsspel bewerkte feitelijk geen van beide. En Alireza maakte ditmaal  volwassen keuzes.

(4) Ding,Liren (2806) – Firouzja,Alireza (2793) [A22]
FIDE Candidates Tournament chess24.com (7.3), 25.06.2022
[John van der wiel]

1.c4 e5 2.g3 Pf6 3.Lg2 Lc5 4.d3

Ik zou toch liever iets neerzetten met Pc3 en e3 om Lc5 slechter te maken.

4…0–0 5.Pc3 c6 6.Pf3 d6 7.0–0 a5

Nu dan e2–e3?

8.d4?! exd4 9.Pxd4 a4

Zwarts toegenomen invloed op de damevleugel helpt om actief stukkenspel te krijgen.]

10.Tb1 Da5 11.Pc2 Lf5 12.Ld2 Pbd7 13.Tc1

Ding volhardt voorlopig in priegelspel zonder echte dreigingen. Maar waar Firouzja via 13…Tfe8 royaal gelijk spel kan opeisen, gaat hij (eindelijk!) heel lang nadenken.

13…Da7 14.b3 axb3 15.axb3 Tfe8 16.Pa4 Le4

Haalt de angel, voor zover aanwezig, eruit.

17.Lc3

Ietsje beter lijkt 17. Pxc5

17…Lxg2 18.Kxg2

18…d5

Niet echt nodig, maar wel de manier om geen enkele zwakte over te houden. Wat een teleurstelling voor de Chinees.

19.Pxc5 Dxc5 20.Pe3 dxc4 21.bxc4 Dh5 22.h3 Tad8 23.Dc2 Pe4 24.Tcd1 Pxc3

Hier is eigenlijk 24…Dg6 het aantrekkelijkst. Na de tekstzet is het nog duidelijker, welke uitslag we tegemoetgaan. Er wordt nog heel lang gestreden en vooral het nijvere pogen van Ding verdient applaus, maar de goden lijken de Aziaten voorlopig geen winstpartijen te gunnen.

25.Dxc3 Pf6 26.Db2 b5 27.g4 Dc5 28.cxb5 Dxb5 29.Dxb5 cxb5 30.Txd8 Txd8 31.Tb1 Tb8 32.Tb4 Pe8 33.Pd5 f6 34.e4 Kf7 35.f4 Ke6 36.Kf3 Kd6 37.Tb1 Pc7 38.Pb4 Ta8 39.e5+ fxe5 40.Td1+ Ke7 41.Pc6+ Ke6 42.fxe5 Ta3+ 43.Ke4 Ta4+ 44.Pd4+ Ke7 45.Kd3 Pe6 46.Pf5+ Kf8 47.Tc1 Pf4+ 48.Kd2 Tc4 49.Tf1 g5 50.h4 Pe6 51.hxg5 Txg4 52.Pd6+ Tf4 53.Txf4+ Pxf4 54.Pxb5

½–½

Ook dit Kandidatentoernooi lijkt een walk in the park voor Nepom. Hij speelt goed, snel, scherp en de punten stromen binnen. Vorentscheidung in ronde 9, Caruana – Nepomniachtchi? En waar blijft het peloton? Welk peloton? Nakamura is de enige andere die geen minscore heeft. De nieuwe generatie breekt nog niet door. Dus haakt Magnus af en krijgen we een neo-koude oorlog-tweekamp Rusland – USA?